Wanneer heb je voor het laatst rondgereden om een parkeerplek te vinden in bijvoorbeeld Amsterdam of Rotterdam? Waarschijnlijk gingen je wenkbrauwen toch even omhoog toen je vervolgens het parkeertarief ergens ontwaarde, nietwaar? Parkeren in de grote stad; het is een voor velen herkenbare crime. En een teken dat onze steden dichtslibben.
Niet alleen met onze eigen auto’s, maar ook door bijvoorbeeld pakketbezorgers, want met de oprukkende digitalisering bestellen we steeds meer online. En ook dat heeft zijn weerslag op de mobiliteit, maar ook de leefbaarheid en economische groei in een stad. Voor mobility ondernemers biedt dit grote kansen.
Verschillende diensten via één platform
Constantijn Hesseling, senior manager bij Deloitte Digital: ““We zien internationaal, maar ook in Nederland, steeds meer Mobility as a Service (MaaS) opkomen, dat is eigenlijk de integratie van verschillende soorten mobiliteit tot één mobiliteitsdienst waarmee een reiziger gemakkelijk zijn reis van A naar B kan plannen, boeken en betalen. Hierdoor kan hij bijvoorbeeld heenreizen met een combinatie van deelscooter, de metro en de OV-fiets, en op de terugweg een elektrische deelauto pakken.” Deloitte adviseert en ondersteunt het hele ecosysteem van bedrijven die in en met mobility werken.
In de toekomst zouden er bijvoorbeeld meer grote parkeerplaatsen aan de rand van een stad kunnen ontstaan die goed bereikbaar zijn en waar je je auto kunt neerzetten om met een deelfiets verder de stad in te gaan. “MaaS biedt flexibiliteit en de mogelijkheid om je reis te plannen en via één platform verschillende diensten af te nemen.”
Wet van de remmende voorsprong
Nederland wordt wat dit betreft in Europa als koploper gezien door onze OV-chipkaart – waarmee we met één kaart gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer en verschillende aanverwante diensten, zoals de OV-fiets en een Greenwheels-auto. Vanuit de techniek zou hier wel eens de wet van de remmende voorsprong kunnen gelden.
“De hele infrastructuur van de OV-chipkaart is gebouwd op dat ene kaartje, terwijl dat in de – wellicht al nabije – toekomst allemaal mobiel wordt. Uiteindelijk wil je straks een mobiele app hebben waarop je niet alleen je reis kunt plannen, maar ook kunt betalen.”
Gemeenten moeten regiefunctie vervullen
Hesseling ziet twee interessante ontwikkelingen, die elkaar versterken. Enerzijds ontstaan er steeds meer aanbieders van nieuwe vormen van mobiliteit (bijvoorbeeld deelfietsen, deelscooters, deelauto’s of zelfs deelstepjes) en anderzijds willen steeds meer partijen deze nieuwe vormen van mobiliteit integraal aan reizigers aanbieden.
“Het lastige van al die nieuwe vormen van mobiliteit die worden geïntroduceerd, is dat de stad eigenlijk wordt overspoeld door vervoersmiddelen en daardoor alleen nog maar verder dichtslibt, dit zie je bijvoorbeeld heel duidelijk in San Fransisco.” Hesseling ziet een gebrek aan coördinatie in al die losstaande initiatieven. Hier is een rol weggelegd voor vervoerders, in samenwerking met gemeenten, om de mobiliteit te kunnen doseren.
Adviezen voor MaaS-leveranciers
Hesseling adviseert ondernemers die kansen zien op het gebied van MaaS om een strategische keuze te maken. “Alleen dan kun je succesvol zijn en word je niet een van de vele. Vraag je af wat je rol in het ecosysteem is, wat je wilt zijn.” Bovendien is samenwerking in het ecosysteem belangrijk, zodat klanten eenvoudig hun reis kunnen plannen, ook al voert die door meerdere regio’s.
“En een systeem dat flexibel meedenkt, wanneer er bijvoorbeeld vertraging optreedt onderweg. Misschien is het dan wel handiger om een taxi te pakken of een bus in plaats van de treinreis die gepland stond. Die flexibiliteit zit nog niet in de huidige apps.”
Voorzien in latente behoefte
Hesseling beaamt dat de behoefte aan nieuwe manieren voor mobiliteit zich nog aan het ontwikkelen is. “Toen we nog op paarden reden, was er niemand die om een auto vroeg. Er was ook geen vraag naar smartphones toen de eerste iPhone op de markt kwam; we waren hartstikke blij met onze Nokia 3310.”
De beste manier om uit te zoeken waar de behoefte ligt en gedrag te veranderen, is door te experimenteren. “Dat doet Deloitte zelf ook. We kijken naar hoe we kunnen experimenteren met nieuwe vormen van mobiliteit voor onze eigen medewerkers. De hypothese is dat als medewerkers andere manieren van reizen ervaren dit ook zal gaan leiden tot een gedragsverandering om minder of niet met de auto te gaan reizen.”
“Ook aan een nieuwe manier van reizen zullen mensen moeten wennen. Maar we kunnen er niet omheen dat als we zo doorgaan als we nu doen, je over een aantal jaren met je auto niet eens meer Amsterdam in komt, laat staan betaalbaar kunt parkeren. Dus nú is het moment om te experimenteren met nieuwe vormen van mobiliteit.”
Voor digitale transformatie is lef nodig. Vaste patronen moeten worden doorbroken. Welke rol spelen exponentiële technologieën als blockchain en artificial intelligence hierbij? En wat is het verschil tussen digitaal doen en digitaal zijn, als bedrijf? Lees meer artikelen in het dossier Digitale Transformatie van Deloitte.